Wat is verzuim?
Verzuim houdt in dat je niet naar het werk gaat en hiervoor ‘ziekte’ als reden opgeeft. Een ziekmelding kan voor een korte periode zijn, bijvoorbeeld vanwege griep of migraine, maar kan ook langer duren. Bekijk het verzuimproces op de poster van OBRA hieronder.
Kort (frequent) verzuim
Ongeveer een vijfde van de totale verzuimkosten wordt veroorzaakt door kort verzuim. Het kan nu eenmaal voorkomen dat je griep krijgt, of bijvoorbeeld een migraineaanval. Meld je je regelmatig voor een korte periode ziek, dan is het verstandig hier met je leidinggevende over in gesprek te gaan. Langdurend verzuim wordt namelijk vaak voorafgegaan door frequent kort verzuim. Je kan dit helpen voorkomen door jouw kort frequent verzuim bespreekbaar te maken. Mogelijk heb je geen echte klik met je werk of is er sprake van een slechte werkprivébalans. Wat ook kan helpen is als bevlogenheid gestimuleerd wordt.
Langdurend verzuim
Er is sprake van langdurend verzuim als je zes weken of langer uitvalt. De bedrijfsarts bekijkt de situatie, stelt een probleemanalyse op en geeft een richtinggevend advies. Hiermee kunt je – samen met je leidinggevende – afspraken maken over mogelijke werkzaamheden en re-integratie. Ook maak je samen een Plan van aanpak, waarin beschreven wordt hoe de re-integratie zal gaan.
Als je 42 weken of langer, ziek bent moet er melding gedaan worden bij het UWV. Komt het zo ver dat je twee jaar ziek bent, en in die periode niet hebt kunnen werken en er ook geen zicht is op herstel? Dan mag de werkgever toestemming aanvragen voor ontslag.
Wet verbetering poortwachter
Werkgevers en werknemers hebben een aantal verplichtingen, die al beginnen in de week van de verzuimmelding. Deze zijn vastgelegd in de Wet verbetering poortwachter.
De kosten van verzuim
Eén verzuimdag kost volgens TNO gemiddeld 250 euro. Het loon wordt (deels) doorbetaald, er moet vervanging geregeld worden voor de zieke werknemer en leidt mogelijk tot omzet- en/of productieverlies. Ook moet er in het geval van langdurend verzuim rekening gehouden worden met kosten voor verzuimbegeleiding en re-integratie. Je kan de gevolgen van verzuim beperken door tijdig in gesprek te gaan en er om te vragen dat je snel de juiste hulp krijgt.
Verzuim door psychische klachten
Ruim een derde van het langdurend verzuim heeft een psychische achtergrond. Dat aandeel stijgt al jaren. Het duurt bij werknemers die verzuimen met psychische klachten ook nog eens steeds langer voordat ze weer aan het werk zijn; gemiddeld in 2020 wel 290 dagen. In 2018 was dit 220 dagen en in 2016 nog 167 dagen. Deze stijging wordt met name veroorzaakt door het stress gerelateerd verzuim (25% van het langdurend verzuim).
Het aandeel stress gerelateerde verzuim is inmiddels zo groot, dat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid werkstress beroepsziekte nummer 1 noemt. Verzuim door stress kan inderdaad een grote impact hebben. Een werknemer met een burn-out is daar gemiddeld ruim 9 maanden mee kwijt. Het goede nieuws is: je kan verzuim door stress en psychische klachten voorkomen door vroegtijdig de signalen te herkennen en aan te pakken.
Om werkstress te verminderen, is het van belang om in te zetten op dat waar je energie van krijgt. Deze energiebronnen zorgen ervoor dat de je beter met de ervaren werkdruk en werkstress om kan gaan. Het alleen verlagen van de werkdruk voorkomt geen burn-out, blijkt uit onderzoek.
Aandacht voor stress: aanpak van psychosociale arbeidsbelasting
Vanuit de Arbowet is elke werkgever in Nederland verplicht om aandacht te besteden aan psychosociale arbeidsbelasting (PSA), met het doel verzuim door stress op het werk te verminderen én tegen te gaan. De wet benoemt de volgende thema’s, waar de werkgever in zijn preventiebeleid op het gebied van werkstress en ziekteverzuim aandacht aan moet schenken: discriminatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk.
Arbeidsconflict en verzuim
Het komt ook voor dat een werknemer zich ziekmeldt als hij een verschil van mening heeft met zijn leidinggevende, een arbeidsconflict genoemd. Als dit jou overkomt, is het belangrijk om hierover in gesprek te gaan met je leidinggevende. Houdt hij vast? Plan dan zo snel mogelijk een gesprek in bij de bedrijfsarts. Alleen de bedrijfsarts kan bepalen of de werknemer al dan niet ziek is om medische redenen.
Om het conflict op te lossen, is het mogelijk een (externe) bemiddelaar in te schakelen, zoals een mediator of bedrijfsmaatschappelijk werk. Hier hoeft niet pas op ingezet te worden als een werknemer zich heeft ziekgemeld. Het liefst ben je de ziekmelding voor.
Arbodienst
Onze arbodienst OBRA speelt een belangrijke rol bij het voorkomen en verlagen van verzuim. Kerntaak van onze arbodienst is om werkgevers en werknemers te helpen bij arbeidsomstandigheden en verzuim.
Belangrijke taak van de arbodienst is verzuimbegeleiding. Bij de begeleiding van zieke werknemers is het namelijk verplicht om een bedrijfsarts in te zetten. Maar de bedrijfsarts speelt ook een belangrijke rol bij het beperken en voorkomen van verzuim.
Verzuimbegeleiding
Een goede verzuimbegeleiding is cruciaal voor een snelle, verantwoorde re-integratie en voor het zoveel mogelijk beperken van de duur van het verzuim. Zoals gezegd is de onderneming verplicht ter begeleiding van zieke werknemers een bedrijfsarts in te zetten. De bedrijfsarts stelt binnen 6 weken na de ziekmelding een probleemanalyse en advies op, waarmee u en uw leidinggevende een Plan van Aanpak (PvA) kunnen maken voor de re-integratie. Een werkhervatting specialist zorgt ervoor dat alle stappen in de verzuimbegeleiding zorgvuldig en op tijd worden doorlopen.
Bedrijfsarts
De bekendste Arbo professional is de bedrijfsarts. Hij is adviseur op het gebied van werk en gezondheid. Compass schakelt via onze arbodienst OBRA een bedrijfsarts in voor advies en ondersteuning bij het verbeteren van de arbeidsomstandigheden. Hij helpt ook om werknemers zo snel en verantwoord mogelijk weer aan het werk te krijgen. Iedere werknemer heeft het recht een open spreekuur bij een bedrijfsarts te bezoeken voor advies over individuele, persoonsgerichte gezondheidsvragen in relatie tot het werk.
Werknemers moeten altijd toegang hebben tot een bedrijfsarts.
Vertrouwenspersoon
De Arbowet verplicht alle werkgevers om hun werknemers een veilige werkomgeving te bieden. Dat betekent onder andere dat de werkgever aandacht moet schenken aan psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Psychisch verzuim heeft vooral te maken met PSA: discriminatie en seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk. Door een vertrouwenspersoon aan te stellen, geeft Compass Group invulling aan deze wettelijke verplichting. De vertrouwenspersoon is iemand van binnen de organisatie, Aangezien het vaak om lastige, delicate kwesties gaat, is het belangrijk dat de vertrouwenspersoon een goede training heeft gehad.
Preventiemedewerker
De preventiemedewerker is iemand die zich binnen een bedrijf – meestal naast een ‘gewone’ functie – inzet om ongevallen en verzuim te helpen voorkomen. De preventiemedewerker is geïntroduceerd zodat bedrijven ‘binnenshuis’ meer deskundigheid ontwikkelen rond gezondheidsrisico’s en het voorkomen van verzuim. Elk bedrijf met personeel is verplicht een preventiemedewerker aan te stellen, waardoor er altijd, overal een aanspreekpunt is voor Arbozake.